هر آن چه که همه باید درباره دلواپسی و هراس از سخنرانی بدانند
دلواپسی، نگرانی و هراس از سخنرانی گاهی آن قدر آزاردهنده میشود که آرزو میکنیم ای کاش حالتی مثل سیستم اتوپایلوت یا خلبان خودکار در سخنرانی وجود داشت که میتوانستیم فقط دکمه را فشار دهیم و خودمان با خیال راحت و بدون استرس در جمع حضور پیدا کنیم!
شاید یکی از مهمترین دلایل هراس از سخنرانی به خاطر ترس از قضاوت شدن باشد. این که کسی این وسط بگوید فلانی تپق زد، نتوانست صریح صحبت کند، خیلی ماهرانه حرف نمیزد و یا این که در نهایت توسط مخاطبان طرد شود. در واقع مشکل بزرگ ما این است که ما مخاطبانمان را همچون غولهای بی شاخ و دُمی تصور می کنیم که منتظر فرصتی برای شکار ما هستند؛ درحالی که این تصور برای مخاطبان آگاه و دنیادیده کاملا غلط است. خودتان را در نظر بگیرید وقتی در یک جمع قرار می گیرید که قرار است شخصی صحبت کند؛ آیا قصد شما از حضور در این جمع این است که اورا ضایع کنید، اشکالاتش را در طول صحبت کردن پررنگ نمایید یا هدفتان این است که چیزی از یاد بگیرید؟
هراسی که در خیلی از افراد بابت سخنرانی در جمع وجود دارد با ترس و استرس معمولی تفاوت دارد. حالتی مثل قرار گرفتن در جنگ و گارد یا حالت تدافعی در زمان ایراد سخنرانی یکی از مهمترین تفاوتهای فردی است که هراس از سخنرانی دارد. این ترس شامل همان معضل توهم شفافیت و ترس از سخنرانی میشود که قبلا درباره آن سخن گفتهایم.
در این مطلب تلاش شده است به شکل متفاوتی به منشا ترس و دلواپسی سخنران بابت سخنرانی پرداخته شود. به امید آن که خیلی بهتر بتوانید با این معضل رو به رو شوید و به حل مشکل بپردازید.
هر آن چه که همه باید درباره دلواپسی و هراس از سخنرانی بدانند
ترس برخلاف تصور اتفاقا خوب است. اگر همین حس ترس نبود احتمالا پیش از سخنرانی های حساس روی مبل لَم می دادیم و بدون آمادگی در سرنوشت ساز ترین قرار ملاقات ها یا مصاحبه های کاری و تحصیلیمان شرکت می کردیم.
ترس همه جا با ما است و مارا رها نمی کند. مثال های پیش پاافتاده تری هم بابت این حس ترسی که هنگام سخنرانی یا صحبت های عمومی ایجاد می شود وجود دارد. اگر ترس نبود حتما از راه پله آپارتمان نقش زمین می شدیم یا زحمت خواندن درس ها را نمی کشیدیم!
با این حال در رویارویی با جمعیت های بزرگ برای همه ما دلهره آور است. به همین دلیل بارها از دوستان یا نزدیکان خود شنیده اید که می گویند ما خیلی راحت می توانیم با یک نفر یا یک گروه کم جمعیت بااعتماد به نفس حرف بزنیم اما وقتی مقابل جمعیت بزرگی قرار می گیریم مضطرب می شویم.
شما آن طور که حس میکنید واقعا عصبی نیستید!
جالب است بدانید که بیش از 70 درصد کسانی که احساس میکنند از فرط عصبانیت و خشم نمیتوانند لب به سخن بگشایند و به هر صورت در موقعیتی قرار دارند که آنها را خشمگین کرده است واقعا در آن حد خشمگین نیستند. بخش زیادی از حس عصبانیت ما به القا ذهنی ما بابت موقعیتی است که در آن قرار داریم.
دلواپسی از صحبت کردن در جمع تا سخنرانی های بزرگ تر مربوط به یک رفتاری است که قبلا توسط ناخودآگاه ما ثبت شده و در واقع ما این شیوه رفتاری را آموخته ایم. شاید چنین رفتاری مثل یک درخت درست از همان زمانی که در جمع و در یک سخنرانی فوق مهم مثلا تپق زده اید ریشه دوانده است. در چنین حالتی این درخت مثل یک شجر شوم در نظر شما رشد می کند و هر بار که قرار است دوباره سخنرانی کنید با خود می گویید این درخت ظرفیت های باروری و ثمره دادن برای اشتباهات دوباره من را دارد!
نگذارید دستتان رو شود!
مهمترین راهکاری که برای کاهش از آثار هراس از سخنرانی روی عملکردتان میتوانید به کار گیرید آن است که نگذارید دستتان رو شود. از نشانههای بارز دلواپسی افراد در این موقعیتها عبارتند از:
افزایش تپش و ضربان قلب در طول سخنرانی
ممکن است به سبب استرس سخنرانی احساس کنید مثل یک بمب ساعتی هر لحظه ممکن است منفجر شوید؛ در حالی که هیچ یک از مخاطبان نشانهای نمیبینند. به یاد داشته باشید که هیچ کسی جز خود شما ضربان قلبتان را نمیشنود؛ لذا کاری نکنید که از ظاهرتان ضربان قلبتان آشکار شود.
خشک شدن دهان حین سخنرانی
ممکن است هراس از سخنرانی باعث شود احساس کنید لبهایتان شبیه به پارچه کتانی زبری شده است که صحبت کردن را برایتان مشکل کرده است. با این حال مخاطبان در این موقعیت تصور میکنند احتمالا به خاطر گرفتگی زبان در سخنرانی و سرعت صحبت کردنتان بوده که این مشکل به وجود آمده است.
لرزش صدا در طول سخنرانی
لحظهای که صدایتان دچار لرزش میشود دلهرهآورترین لحظه ممکن در طول سخنرانی است؛ اما بگذارید کمی دقیقتر به موضوع نگاه کنیم. چند نفر میدانند که این صدای واقعی شما نیست؟!
نه این که بخواهیم بگوییم مخاطبان متوجه دلهره و تشویش سخنران نمیشوند؛ اما خیلی از آنها با به مرور زمان با لرزش صدای سخنران و مشاهده لکنت زبان او کنار میآیند و بیشتر روی محتوای اصلی تمرکز میکنند.
آموزش سخنرانی را اینجا کلیک کنید