10 جمله ای که هرگز یک گوینده هوشمند به زبان نمی آورد!

اگر تجربه حضور در جمع بزرگی را خصوصا زمانی که یک گوینده با تجربه و حرفه ای مشغول حرف زدن باشد را دارید حتما به خوبی طعم لذتی را که در آن لحظه به هر کسی دست می دهد را چشیده اید. فقط یک سخنران یا گوینده حرفه ای است که می تواند شنونده را سفت و محکم روی صندلی های نگه دارد یا باعث شود از جایی که هست تا زمانی که سخنرانی تمام نشده جُم نخورد! تنها این سخنرانان هستند که می توانند بدون این که مخاطب احساس خستگی کند او را پرورش دهند، آگاه کنند و باعث رشد او در همان فاصله کوتاه بدون اندک زحمتی شوند. با این حال گوینده هوشمند بودن به این سبک، بایدها و نبایدهای خاص خود را دارد!

اگرچه می توان با استفاده از جملات هیپنوتیزم کننده سخنرانی جذابی را به مخاطبان هدیه داد یا هفت خوانی را برای درگیر کردن مخاطب به وسیله جملات متنوع و زبان بدن از سر گذراند اما گاهی در سخنرانی جملاتی هستند که نباید گفته شوند و مواقعی هستند که باید از شکل گیری آن ها به واسطه پرهیز از این جملات جلوگیری کرد.

هر چند که هر سخنران یا گوینده ای اصول خاصی را برای نمایش هوشمندی خود حین سخنرانی دارد بد نیست این بار به 10 جمله ای که در دانشگاه زندگی پیش روی شما قرار دارد توجه کنید. این جملات هرگز به زبان یک گوینده هوشمند جاری نمی شوند!

جملاتی که گوینده هوشمند هرگز به زبان نمی آورد

گاهی سخنرانی به واسطه جملاتی که نمی گوییم پیروزمندانه تر خاتمه می یابد! چه جملاتی تا کنون به کارگیری آن ها در سخنرانی شما ممنوع بوده است؟ اصلا جملات ممنوعه هم در متون سخنرانی شما به صورت ثابت در نظر گرفته می شود و چنین لیستی وجود دارد؟

جملاتی که گوینده هوشمند هرگز به زبان نمی آورد

از همین حالا لیست ده گانه زیر را ترتیب دهید و حواستان باشد هرگز این ده جمله را به کار نبرید:

هرگز نگویید “صدای من را می شنوید؟”

برای شروع سخنرانی تکنیک های بی شمار خوبی وجود دارد که می توان از آن ها بهره گرفت؛ حتی وقتی که قرار است میکروفون را تست کنیم و بلند داد بزنیم: صدای من را دارید؟ می توانید صدایم را بشنوید؟

این جمله یکی از ضعیف ترین جملاتی است که یک سخنران می تواند برای شروع سخنرانی خود از آن استفاده کند. فکر می کنید اصلا شنونده ای هم وجود دارد که این جمله را از زبان سخنرانان نشنیده باشد؟ به نظرتان این دسته از عبارات بیش از حد کلیشه ای نشدند؟ وقت آن نرسیده است از این جملات پوسیده کمتر استفاده نماییم؟

راهکارهای به درد بخورد: این که بخواهیم از کیفیت و وضوح صدای خود مطمئن شویم بخش جدانشدنی از کار است. به همین دلیل توصیه می کنیم حتما با تیم تدارکات در تعامل باشید و از قبل میکروفون تست شود که هرگز نیازی به گفتن این جمله توسط یک گوینده هوشمند نباشد!

هرگز نگویید: “گوشی و لپ تاپتان را خاموش کنید!”

این جمله را همه ما سرکلاس و در حضور اساتید و معلمان شنیده ایم؛ اما اگر قرار باشد همین جمله تکراری را در محافل عمومی و سخنرانی ها هم بشنویم چه طور؟ احتمالا خیلی از ما به شنیدن آن عادت ندارین و حتی ممکن است بابت آن کمی خشمگین و بی میل شویم. به علاوه این روزها لپ تاپ و موبایل از ابزارهای نوت برداری، ضبط صدا و فیلمبرداری هستند و هر کسی ممکن است بدان هر لحظه نیاز پیدا کند.

جملاتی که گوینده هوشمند هرگز به زبان نمی آورد

جایگزین به درد بخورد: توصیه ما در این موارد استفاده از این جمله است: “لطفا گوشی های خود را روی حالت بی صدا قرار دهید”.

هرگز نگویید: “امروز سرحال نیستیم!”

برای مخاطبانی که مدت ها چشم به راه شما و چشم انتظار شنیدن حرف هایتان بودند، شنیدن این جمله مساوی است با بهانه تراشی یا توجیه عدم آمادگی کافی شما برای سخنرانی کردن. برای مخاطبان هر مشکلی اعم از عدم آمادگی شما یا پرواززدگی، صرفا مشکل شما است؛ و لاغیر!

جایگزین به درد بخور: در چنین مواقعی بهتر است به عنوان گوینده هوشمند هیچ چیزی نگویید. قبل از سخنرانی قهوه بخورید، چرت کوتاهی داشته باشید و هیجان خود را بالا ببرید. ضمنا خود را از استرس سخنرانی و دلشوره ها دور نگه دارید.

هرگز نگویید: “بحث ما خیلی طول نمی کشد!”

هر چند که گفتن این جمله از نظر خودتان و افراد حرفه ای نظیر خود شما ممکن است به منزله وقت شناسی و احترام به وقت مخاطبان باشد اما متاسفانه یا خوشبختانه شنوندگان از شنیدن این جمله سیگنال خوبی دریافت نمی کنند. در واقع در اغلب موارد با این جمله عدم تمایل، عدم آمادگی یا کمبود وقت خود را اثبات کرده ایم!

جملاتی که گوینده هوشمند هرگز به زبان نمی آورد

جایگزین به درد بخور: به جای این جمله با نهایت انرژی بگویید: وقتی که امروز این سالن را ترک می کنید، اطلاعات جامعی به دست آورده اید. به جز اثبات این که شما اعتماد به نفس کافی را دارید باید به مخاطبان خود به نحوی نشان دهید قرار است از این سخنرانی مطالب و اطلاعات خوبی عایدشان شود.

هرگز نگویید: “طرفدار فلان رنگ، فلان تیم و …هستم!”

طرفداری از تیم، رنگ، دین، مذهب یا حزب سیاسی در سخنرانی های عمومی که صرفا هدف تبادل اطلاعات است توصیه نمی شود.

راهکارهای جایگزین به درد بخور: اگر به دنبال راهی برای ایجاد سخنرانی انگیزشی و برقراری ارتباط با مخاطبان هستید از خاطرات خود تعریف کنید و به حاشیه نروید.

هرگز نگویید: “نیازی به نوت برداری نیست؛ اسلایدها قابل دریافت اند!”

هر چه قدر هم که اسلایدهای آموزشی شما کامل باشد باز هم برخی از مخاطبان نیاز دارند بنویسند تا مطالب در ذهنشان تثبیت شود. بنابراین به عنوان گوینده هوشمند در نوت برداری افراد دخالت نکنید.

جایگزین به درد بخور: به جای این جمله بگویید: اسلایدها بعد از سخنرانی به صورت آنلاین قابل دانلود هستند” با این جمله دو گزینه را مقابل مخاطب قرار داده اید تا خودش راه دلخواهش را برگزیند.

هرگز نگویید: “می خواهم یک داستان جالب تعریف کنم…”

اعلام کردن هر کاری که قرار است در سخنرانی انجام دهید هدر دادن واژگان و وقت دیگران است. به علاوه گفتن این جمله آن چنان مخاطب را برای شنیدن داستان سرایی شما به وجد نخواهد آورد.

راهکار به درد بخور: در عوض داستان را بی مقدمه تعریف کنید.

جملاتی که گوینده هوشمند هرگز به زبان نمی آورد

هرگز نگویید: جواب ….است!”

برای فهم بهتر مخاطبان یک شانس دوباره به آن ها بدهید و همزمان با جواب دادن سوال را نیز مطرح کنید. معمولا اولین باری که سوال مطرح می شود خیلی ها متوجه جزئیات آن نمی شوند.

راهکار به درد بخور: در صورت سوال پرسیدن مخاطب بگویید: “سوال شما ….است؛ و جواب من… می باشد؛ آیا سوال شما همین بود؟

هرگز نگویید: “باید قبلا که به این موضوع پرداختم بهتر گوش می دادید!”

بیان کردن این جمله برابر است با دزدیدن حس مثبت امیدواری و شوق مخاطب نسبت به گفته های شما؛ به اضافه این که ممکن است مخاطب ما با شنیدن این جمله کمی در جمع خجالت زده شود. گفتن این جمله در جواب سوالات دیگران معمولا حالات دفاعی یا دلزدگی شنونده را به دنبال دارد.

راهکار به درد بخور: به جای جمله های اضافی با کمال میل بگویید: خوشحال می شوم که دوباره این مسئله را باز می کنم؛ شاید باید مفصل تر در این باره حرف می زدم.

هرگز نگویید: “می خواهیم یکی یکی اسلایدها را با هم بخوانیم!”

با این جمله رسما اعلام کرده اید که قرار است روخوانی کنید و هیچ چیز از شما مستقیما به مخاطب تزریق نخواهد شد!

جملاتی که گوینده هوشمند هرگز به زبان نمی آورد

جایگزین به درد بخور: در این باره چیزی نگویید و مطالب را ترجیحا در اسلایدهای جداگانه و بیشتر پخش کنید.

آموزش فن بیان را کلیک کنید


آشنایی با اجزای سخنرانی، کاربرد و اهمیت آنها

اصل عمل سخنرانی عمومی و فرآیند بهبود مهارت‌های سخنرانی در هر فرد همچون درنوردیدن ارتفاعات کوه تا رسیدن به قله، طاقت‌فرسا، نفس‌گیر و سرشار از احساسات متفاوتی که در آنی ایجاد می‌شوند و از بین می‌روند می‌باشد. در تمام دفعاتی که روی صحنه رفته‌اید و سخنرانی کرده‌اید پیش آمده که به خاطر تشویق و تمجید عده‌ای فکر کنید بهترین سخنران روی زمین هستید و در مقابل سردی و سکوت برخی هم باعث شود از همه دلسرد شوید. به طور کلی بازی ذهنی سخنرانی در عموم، بازی درهم‌آمیختگی افکار، تجربیات مختلف و احساسات متنوع است. چیزی که برای فهم دقیق‌تر آن به یادگیری تکنیک شش کلاه تفکر به عنوان روشی نوین در مدیریت فن بیان خود نیاز دارید.

تکنیک شش کلاه تفکر، چارچوب سخنرانی‌های فردی و گروهی را تشکیل می‌دهد که اکنون توسط بسیاری از افراد مورد استفاده قرار می‌گیرد. این تکنیک اولین بار توسط نویسنده‌ای به نام Edward de Bono در سال 1985 در کتابی به همین نام منتشر شد. در طول بیش از 25 سالی که از انتشار این کتاب می‌گذرد، تکنیک‌های معرفی شده توسط افراد مختلفی به روز شده و متناسب با شرایط در آن تغییرات زیادی ایجاد شد تا اکنون ما بتوانیم از آنها برای تصمیم‌گیری و حل مسئله استفاده کنیم.

در این مطلب آموزش تکنیک شش کلاه تفکر را هدف خود قرار داده‌ایم تا با به کارگیری آن فن بیان خود را جادو کنید. همراه ما باشید.

معرفی تکنیک شش کلاه تفکر در فن بیان

پشت فن بیان آبراهام لینکلن و بزرگانی که به واسطه نطق‌های ارزشمندشان نام آن‌ها در تاریخ ماندگار شدند آرامش، تطابق و آمادگی ذهنی خاصی وجود داشت که در کلامشان نمودار می‌شد. de Bono در کتاب خود می‌نویسد:

بزرگ‌ترین دشواری فکر کردن، سردرگمی و آشفتگی آن است. ما در یک لحظه تلاش می‌کنیم بیش‌تر و بیش‌تر فکر کنیم اما همزمان خلاقیت، امید، هیجان، اطلاعات، منطق و احساسات روی سر ما آوار می‌شوند؛ دقیقا مثل وقتی که چندین توپ به صورت همزمان به سمت دروازه‌بان پرتاب شود! تکنیک شش کلاه تفکر به ما کمک می‌کند که مثل رهبر یک ارکستر، به هدایت افکار خود بپردازیم و هنگام حرف زدن بهتر مقاصد خود را به مخاطب نشان دهیم.

معرفی تکنیک شش کلاه تفکر در فن بیان

معرفی تکنیک‌های شش کلاه فکر

تکنیک‌های شش‌گانه کلاه فکر هر یک چارچوب ذهنی برای سخنرانان هستند که باید آن‌ها را به عنوان بخشی از فرآیند کسب آمادگی برای سخنرانی پذیرفت:

  1. کلاه سفید: خنثی و هدفمند؛ با اطلاعات ناقص
  2. کلاه قرمز: احساسی
  3. کلاه سیاه: احتیاط؛ چون ضعف‌ها را هویدا می‌کند
  4. کلاه زدر: خوش بینی؛ امید و تفکر مثبت
  5. کلاه سبز: خلاقیت و ایده‌های نو
  6. کلاه آبی: کنترل، سازماندهی فرآیند تفکر و سایر کلاه‌ها

معرفی تکنیک شش کلاه تفکر در فن بیان

هر زمان که ما در طول حرف زدن یکی از این کلاه‌ها را روی سر خود می‌گذاریم در واقع روی اهدافی که آن کلاه دنبال می‌کند تمرکز کرده‌ایم. فن بیان شامل گذاشتن یک کلاه روی سر، درآوردن و سپس گذاشتن پوشیدن کلاه بعدی دیگر است. طبیعی است که می‌توانیم این روند را به صورت معکوس هم انجام دهیم.

به کارگیری تکنیک شش کلاه تفکر در فن بیان و سخنرانی

همراه ما باشید و ببینید چه طور این تکنیک‌ها می‌توانند در شکل‌گیری و جهت‌دهی اطلاعات، افکار و احساسات ما در سخنرانی عمومی تاثیرگذار باشند:

کلاه آبی: سازماندهی مسیر افکار

وقتی که کلاه آبی را می‌پوشید باید موقعیت را تعریف کنید، پارامتر‌های هدف را تنظیم کرده و برای پوشیدن سایر کلاه‌ها تصمیم‌گیری کنید. تمام این مراحل شرایط را تحت کنترل شما قرار می‌دهد مادامی که برای مسئله، راه حلی پیدا کنید.

بگذارید با دو مثال ساده‌تر بیش‌تر این کلاه را تحلیل کنیم:

من سخنران خوبی هستم؛ اما احساس می‌کنم رشد من بعد کمی با رکود رو به رو بوده و هیچ چیزی در این مدت تغییر نکرده است. بنابراین می‌خواهم بار دیگر پای در مسیر پیشرفت قرار دهم و از این رو قصد دارم با کلاه قرمز شروع کنم؛ کلاهی که به من در جستجو احساساتم کمک می‌کند. بعد از آن کلاه زرد، مشکی و سپس سبز را می‌پوشم.

فکر می‌کنم بازخوردها در سخنرانی و محافلی که اداره می‌کنم کاهش داشته‌اند. بنابراین قصد دارم ابتدا کلاه زرد، سپس مشکی و بعد سبز را برای کشف مشکل اصلی به سر کنم.

معرفی تکنیک شش کلاه تفکر در فن بیان

کلاه سفید: آمار و ارقام هدف

وقتی که کلاه سفید به سر می‌کنید یعنی دید شما نسبت به سخنرانی کاملا علمی و هدفمند شده است. وقتی این کلاه را به سر می‌کنید باید یک لیست از حقایق مربوط به شیوه سخنرانی خود تهیه کنید که در آن خوب و بد کار شما ذکر شده است. به مثال ساده زیر توجه کنید:

  • 11 سال است که  بی‌وقفه سخنرانی می‌کنم
  • اغلب سخنرانی‌های من نصف روز طول می‌کشند
  • با توجه به بازخوردها فکر می‌کنم از 5 ستاره، 3?5 ستاره را دریافت می‌کنم
  • برای حضور در هر سخنرانی فلان مبلغ را دریافت می‌کنم

کلاه قرمز: انفجار احساسات

وقتی که در استفاده از تکنیک شش کلاه تفکر، کلاه قرمز توجه شما را جلب می‌کند یعنی این بار باید در احساس و درایت خود کنکاش کنید؛ چه این احساسات منفی باشند و چه مثبت. مثال زیر خیلی بهتر کاربرد این کلاه را در فن بیان و سخنرانی نشان می‌دهد:

  • من از بازخوردهای مخاطبانم هم در طول سخنرانی و هم بعد از سخنرانی انرژی زیادی گرفتم
  • از ارتکاب اشتباه مقابل همراهان، همسالان، هم صنفی‌ها و همکاران خود ترس دارم
  • از به اشتراک‌گذاری اطلاعاتم لذت می‌برم

معرفی تکنیک شش کلاه تفکر در فن بیان

کلاه سیاه: احتیاط و بد‌بینی

وقتی که کلاه سیاه به سر می‌کنید باید چشمانتان را باز کنید و محتاط باشید و با دنبال کردن دلایل، به عقب‌نشینی بپردازید. در این حالت سخنران بیش‌تر نقاط منفی و ضعف را دنبال می‌کند و از لیستی که ایجاد می‌شود برای اصلاح معایب کار خود بهره می‌برد؛ مثلا:

کلاه زرد: خوش‌بینی، امید و مثبت‌اندیشی

وقتی که کلاه زرد به سر می‌کنید حتی در سخت‌ترین شرایط هم راه عبوری از میان موانع پیدا می‌کنید. در چنین حالتی می‌توانید تمام نقاط مثبت و جنبه‌های کلیدی سخنرانی خود را با دیدی باز و کاملا خوش‌بینانه بررسی نمایید. به مثال‌های زیر دقت کنید:

  • استفاده از ویدیو میان کلیپ‌هایی که در طول سخنرانی پخش می‌شود هیجان و انرژی مخاطبان را بیش‌تر می‌کند
  • استفاده از قوانین شناخته‌شده در طراحی پاورپوینت سخنرانی باعث بهبود کار من می‌شود
  • به روزرسانی مکرر وب سایت من نشان می‌دهد زنده‌ام، فعالیت دارم و کارهای بیش‌تری را می‌پذیرم

معرفی تکنیک شش کلاه تفکر در فن بیان

کلاه سبز: خلاقیت

وقتی که کلاه سبز به سر می‌کنید تازه چالش واقعی شروع می‌شود. با این کلاه شما مجبور هستید خلاق باشید و ایده‌هایی را در ذهن خود ایجاد کنید که هرگز قبلا به آن‌ها فکر نکرده بودید. در ادامه نمونه‌های خوبی از گفتگو یک سخنران با خود را زمانی که کلاه سبز را برای مدیریت افکارش به سر کرده است می‌خوانید:

  • چه طور است شغل فعلی خود را رها کنم و به صورت متمرکز در زمینه سخنرانی عمومی فعالیت داشته باشم؟
  • چه طور است با یک نفر همکاری کنم و با او در این مسیر سرمایه‌گذاری کنم؟
  • چه طور است سخنرانی‌های زنده را برای همیشه ببوسم و کنار بگذارم و از طریق سایت و به صورت وبینار با مخاطبانم ارتباط بگیرم؟
  • چه طور است هنگام معرفی خودم روی صحنه از موزیک زنده کمک بگیرم؟
  • چه طور است چینش استاندارد متداول داخل سالن برای مخاطبان را تغییر دهم؟

مقالات آموزش سخنرانی را در دانشگاه زندگی بیاموزید


چه بخوریم برای این که صدای بم و کلفت در سخنرانی داشته باشیم؟

شاید فکر کنیم واژگان این قدر موثر و قدرتمند هستند که با نیروی خارق‌العاده خود مخاطب را سحر و جادو می‌گنند؛ تا جایی که کسی از جنس صدای شما چیزی نمی‌فهمد و معمولا بدان بی‌توجه می‌شود. اگرچه این حقیقت در اغلب اوقات صادق است اما جنس صدای هر فرد بدون شک از جاذبه‌های ظاهری او خواهد بود و حتی می‌تواند به عنوان یک عامل مثبت در بیش‌تر درگیر شدن مخاطب اثر داشته باشد. بسیاری از سخنرانان و متخصصان فن بیان هم به این واقعیت پی برده‌اند و پیوسته به دنبال راه‌هایی هستند تا صدای بم و کلفت در سخنرانی داشته باشند.

البته که ترفندهای بم و کلفت کردن صدا متعدد است. مثلا خیلی از آقایان به دلیل این که صدایشان کلفت تر به نظر برسد و به نظر صدای بم داشته باشند آرام و شمرده صحبت می کنند؛ چون اصولا هر چه قدر تن صدا پایین تر می رود کلفتی صدا بیشتر می شود. یا این کهتنفس صحیح سخنران در طول سخنرانی می‌تواند کیفیت صدا را تغییر دهد. به علاوه برای روغن کاری صدا بهترین ترفند شروع صحبت ها با “اممممم”، “هممممم” و آواهایی مشابه آن می باشد. در واقع اگر قبل از جمله سازی این کار را انجام دهید می توانید مطمئن شوید جنس صدایتان به اندازه کافی گوش نواز بوده است.

اما به جز این موارد مواد غذایی هم می‌توانند بر کیفیت صدای سخنران اثر بگذارند و در درازمدت جنس صدای او را تغییر دهند. برخی از این مواد غذایی را که در طول زمان تست کرده‌ایم را و با اثرات مثبت و منفی آن آشنا شده‌ایم را در ادامه می‌خوانید.

چه بخوریم برای این که صدای بم و کلفت در سخنرانی داشته باشیم؟

حنجره ی هر فرد دقیقا مشابه با عضلاتی است که هنگام بدنسازی سعی داریم آن‌ها را ورزیده‌تر کنیم. به همان اندازه که ماهیچه‌های بدن با تمرین و تکرار بیش‌تر قوی‌تر می‌شوند تارهای ماهیچه‌ای صوتی هم می‌توانند قوی یا ضعیف باشند.

مواد غذایی نه به اندازه‌ی تمریناتی که در فن بیان برای داشتن صدای بم و کلفت انجام می‌دهیم اما تا حد زیادی روی کیفیت صدا تاثیر می‌گذارند. برخی از نوشیدنی‌ها مثل سمباده هستند و به مرور سطح تارهای صوتی را فرسایش می‌دهند. تا جایی که سخنران به مرور زمان از بم بودن و کلفتی صدایش کاسته و قوت سابق را در سخنرانی ندارد.

تاثیر آب بر تارهای صوتی در سخنرانی

تارهای صوتی را نظیر ریشه‌های افشان یک گیاه پیشرفته در نظر بگیرید. این تارها به حدی نازک هستند که شاید با دیدن آن‌ها باورتان نشود که صدای واقعی شما به واسطه ارتعاش آن‌ها تولید می‌شود؛ اما در ساز و کار بدن به شدت قدرتمند، پیچیده و تخصصی عمل می‌کنند.

مصرف آب یکی از فنون تقویت حنجره برای داشتن صدایی قوی در سخنرانی است و باعث می‌شود این تارهای نازک به خوبی مرتعض شوند. اصلا به همین دلیل است که بلافاصله بعد از خشکی گلو و کاهش سطح آب بدن صدایتان خش‌دار می‌شود و نمی‌تواند مثل قبل روان و بلند صحبت کنید.

صدای بم و کلفت

تاثیر نان و مواد نشاسته‌دار بر تارهای صوتی سخنران

یکی از نتایج استفاده از مواد حاوی نشاسته ترشح شدید بزاق دهان و مرطوب کردن آن برای رفع خشکی ایجاد شده در ترکیبات مواد غذایی است. رطوبت ایجاد شده بعد از مصرف این مواد غذایی تا ساعت‌ها باقی می‌ماند و بنابراین استفاده از آن‌ها قبل از سخنرانی و برای داشتن صدای بم و کلفت بلامانع است؛ اما باید توجه کنید حتما سطح آب بدن خود را در میزان طبیعی نگه دارید.

صدای بم و کلفت

تاثیر مواد غذایی آبدار بر تارهای صوتی سخنران

بسیاری از مواد غذایی آبدار ( میوه یا غذاهایی که بخش عمده آن‌ها را آب تشکیل می‌دهد) تامین کننده‌ی بخش عمده‌ی آب بدن هستند و همین موضوع افراد را از مصرف آب به صورت جداگانه بی‌نیاز می‌کند.

صدای بم و کلفت

در فصول گرم‌تر که تحرک شما به عنوان یک سخنران بیش‌تر است به این مواد غذایی بیش‌تر توجه کنید؛ چون دفع آب حاصل از آن‌ها به نسبت آبی که مستقیم دریافت می‌کنید کم‌تر است. در این بین برخی از ترکیبات آبدار هم هستند که استفاده از آن برای سخنرانان ممنوع است و در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد.

تاثیر نوشیدنی‌های گرم در داشتن صدای بم و کلفت

در حالی که استفاده از کافئین قبل از سخنرانی توصیه نمی‌شود مصرف برخی از نوشیدنی‌های گرم در دراز مدت به گرم شدن تارهای صوتی کمک می‌کند. یکی از ترکیبات خوب برای گرم کردن صدا و تقویت بم یا کلفتی آن نوشیدنی یا دمنوش گیاهی به همراه عسل است.

صدای بم و کلفت

تاثیر شیر بر تارهای صوتی سخنران

شیر یکی از مواد غذایی آبداری است که با وجود رطوبتی که دارد استفاده از آن برای سخنران ممنوع است. یکی از مهم‌ترین دلایل آن طبع سرد شیر است که به مرور زمان جنس تارهای صوتی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. به علاوه استفاده از آن باعث ایجاد حالت موکوسی در سطح دهان می‌شود که برای سخنران دلچسب نیست. این حالت مانع از عبور کامل هوا و ارتعاش کامل تارهای صوتی می‌شود.

صدای بم و کلفت

تاثیر مواد سرد و یخی بر تارهای صوتی

استفاده از مواد خیلی سرد، یخی و در عین حال شیرین مثل بستنی دقیقا مثل آن است که تارهای صوتی خود را با خودتان تحت فشار قرار دهید، منجمد کنید و از حرکت آن‌ها جلوگیری نمایید.

مصرف بستنی و فرآورده‌های سرد و یخی مشابه آن برای سخنران توصیه نمی‌شود. اگر معمولا برای تامین قند بدن خود و در عین حال خنک شدن به ماده‌ی سردی مثل بستنی تمایل دارید کمبود آن را با مقدار کمی آب نبات یا شکلات تامین کنید.

تاثیر فست فود و مواد سرخ کردنی بر تارهای صوتی

فست فود و مواد غذایی سرخ شده به سبب مقادیر نمک بالایی که دارند برای سخنران از مواد غذایی ممنوعه هستند. نمک زیاد یکی از عوامل تحریکی در این مواد غذایی است که تارهای صوتی را حساس می‌کند.

صدای بم و کلفت

تاثیر مرکبات بر داشتن صدای بم یا کلفت سخنران

مرکبات ماهیت ظاهرا خوبی برای مصرف پیش از سخنرانی دارند؛ اما معمولا بسیاری از سخنرانان از تاثیر این میوه‌های مرموز بر تارهای صوتی بی‌خبر هستند. مرکبات به سرعت آب بدن را کم می‌کنند و باعث خشکی تارهای صوتی می‌شوند.

مقالات آموزش سخنرانی را اینجا بخوانید

3 راه نجات از اشتباهات مهلکی که در طول سخنرانی مرتکب می شویم!

می گویند انسان جایزالخطا است اما هیچ چیز در طول دوران حرفه ای من بدتر از لحظاتی نبوده که به هر دلیلی رشته کلام از دستم خارج شده و مسیر سخنرانی تقریبا به بیراهه رفته است! تصور کنید لحظه ای را که چندین نفر به عنوان مخاطب متوقع رو به رو شما نشسته یا ایستاده اند و منتظر کلام شما هستند، اما شما تقریبا هیچ چیزی در آستین ندارید که تحویل آن ها بدهید یا این که آن قدر اشتباه بزرگی در طول حرف زدن مرتکب شده اید که تقریبا روی صحبت کردن برای شما باقی نمانده است! نه فقط شما، بلکه هر سخنرانی با این اشتباهات مهلکی که ممکن است هر یک از ما مرتکب شویم رو به رو شده است!

وقتی که اشتباهاتی مثل اشتباهات لفظی، خطاهای متداول در برقراری ارتباط غیرکلامی و …مرتکب می شویم اولین واکنش ما دست پاچه شدن و نگرانی است. خصوصا وقتی که از آن دست اشتباهات ترامپ گونه به سبک رئیس جمهور آمریکا در طول سخنرانی داشته باشیم که قرار باشد رسانه ای شود و به گوش عده زیادی برسد. اما همه ما بتوانیم به سبک ترامپ روی این اشتباهات سرپوش بگذاریم احتمالا راه های خیلی ساده ای برای نجات از اشتباهات مهلکی که در طول سخنرانی مرتکب می شویم یافته ایم!

مطلبی که پیش روی شما قرار گرفته آموزش کاملی برای ریکاوری اشتباهات مهلک ما در طول سخنرانی و ادامه آن، حتی قدرتمند تر از قبل می باشد. این آموزش را دنبال کنید.

ترفندهای نجات از اشتباهات مهلکی که در طول سخنرانی رخ می دهد

شاید کلیدی ترین و بهترین واکنش برای ریکاوری و نجات از این اشتباهات حفظ حالت خونسردی و به روی خود نیاوردن باشد! همان ترفندی که بارها سعی می کنیم به کار ببریم اما معمولا این خود ما هستیم که در طول سخنرانی به خاطر اشتباهات مضحکمان لبخند می زنیم یا بلافاصله با عذرخواهی، جمع را این اشتباه آگاه می سازیم!

ترفندهای نجات از اشتباهات مهلکی که در طول سخنرانی رخ می دهد

نجات از این خطاهای متداول راه های ساده تری هم دارد:

با طناب خودمان به چاه نیفتیم!

سال ها قبل به اتفاق چندی از دوستانم در فضای دانشگاه تصمیم گرفتیم که برای رقبت انتخابی بازیگر تئاتر به صورت آماتور شرکت کنیم و یک نمایش خودمانی را در سطح دانشگاه اجرا کنیم. کارگردان این نمایش فردی سخت گیر و به شدت ریزبین بود. در حالی که پیوسته از ما خرده می گرفت و سعی داشت اشتباهات ما را در جمع فاش کند ما هم مدام از او بابت اشتباهات و کم و کاستی عملکردمان در رشته ای که اصلا در آن تخصص نداشتیم عذرخواهی می کردیم و حتی گاهی بابت این خطاها می خندیدیم!

در همان حال بود که کارگردان به ما تشر زد و گفت: هیچ کس دندان های حرفه ای ها را در طول نمایش نمی بیند (حرفه ای ها نمی خندند!)، هیچ کس چروک روی پیشانی حرفه ای ها نمی بیند (حرفه ای ها بابت اشتباهاتشان اخم نمی کنند یا ناراحت نمی شوند) و هیچ فرد حرفه ای سکوتش را با مخاطبانش تقسیم نمی کند!

ترفندهای نجات از اشتباهات مهلکی که در طول سخنرانی رخ می دهد

چنین خاطره ای خیلی خوب نشان می دهد که چه طور ممکن است ما با عملکرد خودمان و در واقع طناب خودمان به چاه بیفتیم!

بی خیال خودمان شویم!

شاید اگر همان زمانی که صرف تشریح اشتباهات مهلکی که در طول سخنرانی مرتکب می شویم را صرف برطرف کردن خطاها بدون سر و صدا می کردیم در اصول فن بیان و سخنوری موفق تر از امروز بودیم!

یکی از دلایلی که باعث می شود در قبال خودمان ناحقی کنیم خودخواهی ما نسبت به خودمان است. اگر کسی از بیرون یک سخنران که مرتکب اشتباهی در طول حرف زدن شده ببیند تصور می کند سعی دارد اشتباهش را جار بزند و به همه اعلام کند که اشتباه کرده است. این در حالی است که تقریبا از بین مخاطبان ما 5 درصد ممکن است متوجه اشتباهات لپی، تپق زدن در طول سخنرانی یا هر اشتباه دیگری که فکرش را کنید شود. پس چه بهتر که بی خیال خودمان و اشتباهاتمان در طول سخنرانی شویم!

ترفندهای نجات از اشتباهات مهلکی که در طول سخنرانی رخ می دهد

آماده ام، زحمت کشیده ام، همه چیز رو به راه است!

فکر می کنید چه چیزی باعث و بانی اشتباهات خطرناک شما در فن بیان است؟ هر چند که رقیب قدری باشید و با کسب تجربه تبدیل به یک سخنرانی همه فن حریف شده باشید سه اصل آمادگی، تمرین و حفظ خونسردی را فراموش نکنید.

نه فقط برای سخنرانان مبتدی، بلکه هر سخنرانی باید تا 100 بار متن سخنرانی را مرور، تمرین و تکرار کند تا بتواند بدون نیاز به ابزارهای کمکی، خودش یک تنه سخنرانی را مدیریت کند. شما چند بار سخنرانی را تمرین می کنید؟ تکنیک شما برای تمرین سخنرانی چیست؟

تکنیک های کنترل شرایط بحرانی در طول سخنرانی

مقابل جمعیت پشت تریبون ایستاده اید. تمرین و تکرار از حد گذشته است؛ الان دیگر وقت آن رسیده تا خودی نشان دهید! پشت میکروفون می روید، شروع به صحبت می کنید اما هیچ صدایی از میکروفون خارج نمی شود. چند بار تست می کنید ولی فایده ای ندارد. بعد از کلی آمد و شد تازه متوجه می شوید که میکروفون را اشتباه روشن می کردید و داستان های ساده ای مثل این!

ترفندهای نجات از اشتباهات مهلکی که در طول سخنرانی رخ می دهد

حالت بعدی زمانی است که شما قرار است با کمک پاورپوینت شروع به سخنرانی کنید اما انگار اسلایدها تنبل تر از این هستند که پا به پای شما پیش بروند. از طرفی هم متمرکز شدن به صورت همزمان روی این دو کمی مشکل به نظر می رسد. در چنین مواردی یا هر بحران مشابه دیگر که تجربه کرده اید و باعث شده اشتباهات مهلکی را مرتکب شوید از راهکارهای زیر استفاده کنید:

مراقب اسلایدها باشید

اسلایدهایی که قرار است ارائه داده شوند را بررسی کنید. خیلی وقت ها قرار نیست از روی اسلاید صحبت کنیم اما چون باید پا به پای اسلایدهای پاورپوینت توضیحات را ارائه کنیم لازم است به ترتیب آن ها و مدیریت صحیح آن ها دقت کنیم.

در تنظیم اسلایدها نیز باید به برخی از نکات توجه کرد. شاید علت دستپاچه شدن خیلی از ما هنگام سخنرانی دستپاچگی هنگام تغییر دادن اسلایدها باشد. محتوایی که قرار است در قالب پاورپوینت ارائه شود را تقسیم کنید. به صورت استاندارد هر اسلاید باید تا 6 سطر توضیحات با فونت متوسط تا درشت داشته باشد. از انتخاب فونت های خاصی که خواندن آن برای همه مقدور نباشد خودداری کنید. در این باره می توانید اصول تهیه پاورپوینت را در فضای وب جستجو کنید.

ترفندهای نجات از اشتباهات مهلکی که در طول سخنرانی رخ می دهد

حذف عبارت های دوپهلو، اختصاصی و جاگیر از سخنرانی و اسلایدها

طبق تجربه ای که کسب کرده ایم شیوه تهیه اسلایدها یکی دیگر از همین اشتباهات مهلکی است که بدون خواست خودمان، ما را سردرگم می کنند. فضای داخل اسلایدها را با عبارت های معادل فارسی پر کنید و سعی کنید اسلایدها دو زبانه یا فینگلیش نباشند.

تمرین حروف متجانس در طول حرف زدن

یکی دیگر از تمریناتی که به شدت توصیه می کنیم، خصوصا برای سخنرانانی که عادت دارند تند و با عجله صحبت کنند، تمرین حروف متجانس پیش از سخنرانی است. به برخی از این حروف در زبان فارسی نگاه کنید:

ب پ – ج چ – ک گ – ل ر – س ز – ش ژ – و ف – د ت

ترفندهای نجات از اشتباهات مهلکی که در طول سخنرانی رخ می دهد

این حروف معمولا با هم اشتباه می گردند و به در نهایت منجر می شوند کلمات را چیز دیگری تلفظ کنیم. احتمالا با تمرین این حروف و کلماتی که مخرج مشترک دارند این مشکل برطرف می شود.

مقالات فن بیان را اینجا بخوانید


آموزش گام به گام بهرهگیری از داده و آمار در سخنرانی

شما هم تا کنون تجربه مشابه را داشته‌اید؟ این که با کلی شوق و ذوق داده‌های بی‌نظیری که تا کنون هیچ کس به آن‌ها دسترسی نداشته است را پیدا و جمع‌آوری کنید، آن‌ها را برای یک سخنرانی ترغیب‌کننده در کنار هم قرار داده و ذخیره کنید و روز سخنرانی در کمال آرامش و اعتماد به نفس به بهترین شکل ممکن آن‌ها را ارائه دهید اما بر خلاف انتظارتان به جای رو به رو شدن با موجی از احساسات، هیچ واکنشامیدوارکننده‌ای از شنوندگان نمی‌بینید. گویا بهره‌گیری از داده و آمار در سخنرانی ریسک بزرگی است!

حقیقت آن است که آمار، ارقام و داده‌ها ذات جذابی ندارند و اگر حجم آن‌ها هنگام ارائه از حد خاصی عبور کند مخاطب دلزده و خسته می‌شود. از آن جایی که هم که اکثر سخنرانان هیچ راهی غیر از ذکر کردن آمار به صورت کلاسیک ندارند این دلزدگی در آن‌ها نسبت به ارائه آمار در سخنرانی بیش‌تر می‌شود. البته ناگفته نماند در برخی از موارد شنیدن اعداد و ارقام در حوزه‌های خاصی شنونده را شگفت‌زده می‌کند؛ اما همین که این آمار از حد خاصی بیش‌تر شوند و قرار باشد محوریت سخنرانی را آمار تشکیل دهند همه چیز فرق می‌کند.

اگر شما هم در ارائه آمار در سخنرانی با این چالش رو به رو هستید تنها نیستید. خیل عظیمی از سخنرانان دیگر هستند که به این داده‌ها را در سخنرانی ارائه می‌دهند اما واکنش دلخواه خود را نمی‌بینند. در این مسیر دانشگاه زندگی همراه شما خواهد بود و گام به گام آموزش بهره‌گیری از داده و آمار در سخنرانی را، طوری که هم برای سخنران و هم برای مخاطب جذاب واقع شود در اختیارتان قرار می‌دهد.

تکنیک‌های استفاده از داده و آمار در سخنرانی

معمولا در هر سخنرانی از آمار استفاده می‌شود؛ اما حالا که مخاطبان تا این حد از شنیدن این اعداد خسته‌کننده‌ای که معمولا هرگز به خاطر نمی‌مانند نفرت دارند چرا از آمار استفاده کنیم؟ آمار چه اهمیتی در سخنرانی دارند؟ آیا می‌توانیم اعداد و ارقام را از چرخه سخنرانی حذف کنیم؟

تکنیک‌های استفاده از داده و آمار در سخنرانی

به دلایل زیر هر سخنران نیاز به استفاده از داده و آمار در سخنرانی دارد:

آمار سخنرانی را باورپذیرتر می‌کند

ایده خوبی است اگر از نردبان انتزاع در سخنرانی بالا برویم و همه چیز را در عالمی کاملا غیرواقعی تصویر کنیم؛ اما گاهی به آمار نیاز داریم تا همه چیز را مستند کرده باشیم. اعداد و آمار یکی از ساده‌ترین راه‌ها برای باورپذیرتر کردن سخنرانی هستند. به عنوان مثال گفتن این ایده که عدم تنظیم بادر لاستیک خودرو میزان مصرف سوخت را افزایش می‌دهد برای باورپذیری سخنرانی کافی نیست؛ اما اگر در کنار این ایده هزینه‌های دقیق مازاد بر هزینه‌های رایج سوخت را ذکر کنید ایده خود را با واقعیت نزدیک‌تر کرده‌اید.

آمار اثرگذاری عاطفی روی مخاطب دارد

آمار نقش مهمی در شکل‌گیری و یا تغییر و تحول در عواطف مخاطب دارند. قطعا مخاطب شما متحیر و اندوهگین می‌شود وقتی آمار فقر و کودکان کاری که هرگز تجربه مدرسه رفتن تا سیزده سالگی را نداشته‌اند بشنوند!

آمار برای سخنران اعتبار می‌آورد

آمار و ارقام از دو راه اعتبار سخنران را بیش‌تر می‌کنند: اول این که نشان دهنده تمرکز کافی و زمانی است که برای تهیه متن و اسناد سخنرانی اختصاص داده‌اید. دوم استفاده از منابع معتبر و قابل اعتماد نشانگر عملکرد حرفه‌ای شما می‌باشد.

چه طور آمار مناسب را برای سخنرانی گلچین و گزینش کنیم؟

هنگام سخنرانی و در ارتباط با هر موضوعی احتمالا داده و آمار فراوانی وجود دارد که می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید. برای انتخاب بهتر اطلاعات و گزینش کردن داده‌ها به نکات زیر توجه کنید:

  • کدام آمار روی مخاطب تاثیر بیش‌تری می‌گذارد؟ داده‌هایی را انتخاب کنید که به هر جهت ظرفیت کافی برای اثرگذاری روی مخاطب را داشته باشند
  • کدام آمار حیرت‌برانگیز و غافلگیرکننده‌تر است؟ همه چیز به خود شما و داده‌هایتان بستگی دارد که مخاطب سخنرانی را ترک کند و با اشتیاق به دوستانش بگوید: امروز در یک سخنرانی شنیدم که…

هنر بهره‌گیری از آمار در سخنرانی

استفاده از آمار و ارقام زمانی در سخنرانی جواب می‌دهد که این آمار برهنه نباشند. به زبان دیگر هنر سخنران این است که بر تن برهنه اعداد و ارقام جامه بپوشاند و با ظاهری پسندیده آن‌ها را در معرض دید مخاطب قرار دهد. به عنوان مثال اگر در یک سخنرانی بشنوید که وب سایت دانشگاه زندگی روزانه دو هزار و پانصد نفر بازدیدکننده دارد چه دیدگاهی خواهید داشت؟ این آمار خوب است؟ زیاد است یا کم؟

تکنیک‌های استفاده از داده و آمار در سخنرانی

برای این که آمار خود را در پوششی مناسب به مخاطب تحویل دهید به نکات زیر دقت کنید:

آمار را به صورت مقایسه‌ای ارائه دهید

ارائه مقایسه‌ای آمار به مخاطب امکان ارتباط دادن آن‌ها به هم و نتیجه‌گیری می‌دهد. به عنوان مثال وقتی مخاطب بفهمد میانگین مخاطبان وب‌ سایت‌های مرتبط با دانشگاه زندگی حدود هزار نفر در روز است متوجه می‌شود وب سایت دانشگاه زندگی یکی از محبوب‌ترین و پربازدیدترین مراجع یادگیری سخنرانی و فن بیان در سطح وب است.

آمار را توام با داستان ارائه دهید

فرض کنید می‌خواهید در سخنرانی در ارتباط با آمار ابتلا به سرطان پستان در ایران صحبت کنید و اعلام دارید که از هر ده نفر یک نفر در معرض ابتلا به این نوع از سرطان در کشور قرار دارد. توصیه می‌کنیم برای ارائه آمار در سخنرانی پیش از ذکر اعداد و ارقام داستان سرایی کنید. مثلا می‌توانید ابتلا درباره سرطان سینه و پستان صحبت کنید و بعد از آن اطلاعاتی در ارتباط با قربانیان این سرطان در کشور ارائه دهید.

تکنیک‌های استفاده از داده و آمار در سخنرانی

آمار جدید را با آمار قبلی مقایسه کنید

قدرتمندترین روش برای شفاف‌سازی سیر تحولی یک پدیده در طول دوران‌های مختلف مقایسه آن با آمار قبلی در سال‌های پیشین می‌باشد. مثلا می‌توانید آمار ابتلا به بیماری نیوکاسل را در جمعیت پرندگان کشور نسبت به آمار سال گذشته مقایسه کنید و تغییرات آن را بدون وابستگی به اعداد و ارقام به مخاطب نشان دهید.

تحلیل آمار را به خود مخاطب واگذار نکنید

حتما خیلی وقت‌ها بعد از تلاش بی‌وقفه برای تهیه آمار و ارقام با خود می‌گویید که کشف ارتباط آمار بر عهده مخاطب باشد و دیگر مسئولیت شما به اتمام رسیده است. برای تحلیل داده‌ها با این جمله شروع کنید: آمار از این جهت برای ما اهمیت دارند که…

چه طور آمار را به موثرترین شیوه ممکن ارائه دهیم؟

فرض کنید که با استفاده از تکنیک‌های قبلی قصد دارید آمار را در سخنرانی ارائه دهید. نکات نهایی که در ادامه می‌خوانید کمک می‌کنند تا ارائه خود را به موثرترین شیوه ممکن و با موفقیت به پایان برسانید:

از همان ابتدا به هدف بزنید!

با استفاده از تکنیک‌های سکانس‌بندی در سخنرانی مخاطب را برای لحظه‌ای که قرار است آمار را ارئه دهید آماده کنید. مثلا بگویید: تا لحظاتی دیگر قرار است آماری تکان‌دهنده در ارتباط با درآمدزایی و ثروت ده تن از غول‌های اقتصادی دنیا بشنوید!

تکنیک‌های استفاده از داده و آمار در سخنرانی

در جای مناسب مکث کنید!

قبلا در ارتباط با اهمیت مکث و وقفه در سخنرانی صحبت کرده بودیم. مکث کردن پیش از بازگو کردن نقطه عطف و بخش کلیدی و مهم سخنرانی به مخاطب زمان کافی برای کسب آمادگی بیش‌تر می‌دهد.

به مرور سرعت صحبت کردن را کم کنید

با نزدیک شدن به بخش آمار و ارقام کم کم سرعت سخنرانی را کاهش دهید تا مخاطبانی که احیانا نسبت به شما بی‌توجه هستند به سمت شما بازگردند

اعضا بدن خود را با کلمات هماهنگ کنید

هنگامی که قرار است آمار را ارائه دهید با آغوش باز بایستید و به حرکات دست در سخنرانی توجه داشته باشید

مقالات آموزشی را اینجا دنبال کنید