مقالات آموزش فن بیان

بسیاری از سخنرانان تراز اول جهان به این حقیقت بزرگ درباره سخنرانی که میگوید “مخاطبان طرف شما هستند” دست یافته اند . (حداقل در شروع سخنرانی).خبر خوب این است که مخاطب دلش می خواهد شما به عنوان سخنران موفق شوید. آن ها با پای خودشان به این سخنرانی آمده اند, روی صندلی های ناراحت کننده نشسته اند و منتظرند که برایشان شگفتی بیافرینید.پس آنها می خواهند که موفقیت شما را ببینند تا احساس نکند وقتشان را هدر داده اند. پس در آغاز سخنرانی، مخاطب طرف شماست. مگر اینکه در طول سخنرانی چندین بار ناراحتشان کنید. در این صورت با مخاطبین بدخلق روبرو خواهید شد .اما در مورد آن عده معدود از کسانی که از ابتدا سخنرانی قصد دارند شما شکست بخورید چه کار باید کرد؟ جناح های مخالف، جناح متخاصم، رقبای شغلی؟ تکنیک های برخورد با اعتراض مخاطبان در سخنرانی  چیست؟

در مقاله زیر چند راهنمایی مفید برای برخورد با مخاطبان معترض و عصبانی به شما ارائه خواهیم کرد.

تکنیک های برخورد با اعتراض مخاطبان در سخنرانی چیست؟

درک مخاطب در سخنرانی

اجازه دهید مخاطب با شما مخالفت کند، حتی با خشم. تمرین کنید در سخنرانی مثل ” تفلون ” باشید. اجازه ندهید چیزی بهتان بچسبد. اعتراضات را شخصی برداشت نکنید, بدین ترتیب هیچ چیزی برای دفاع کردن و تعصب داشتن وجود نخواهد داشت. در عوض، اجازه دهید افراد افکار خود و اختلاف نظراتشان را عنوان کنند. نباید انتظار داشته باشید همه با شما موافق باشند. بعضی از اعتراض مخاطبان در سخنرانی ها بدلیل این است که حرف های شما احساسات مخاطب را تحریک کرده و ممکن است یاداور خاطرات بدی برایش باشد. در این شرایط مخاطب را درک کنید, با او همدردی کنید و در مورد دیدگاه های مخاطب معترض کنجکاو باشید. مثلا بگویند: “می توانم دیدگاه شما را درک کنم. لطفا بیشتر توضیح دهید.”

با مخاطبین خوش بین صحبت کنید

اگر  بتوانید با چند مخاطب یک رابطه مثبت ایجاد کنید، این احساس مثبت در سراسر جمعیت پخش خواهد شد. این افراد کسانی هستند که وقتی صحبت های شما را می شنوند سرشان را به نشانه موافقت تکان می دهند و لبخند می زنند. نورون های آینه ای مغز ما مثل آینه عمل می کنند و به ما همان احساسی را منتقل می کنند که در اطرفمان می بینیم. بنابراین دیدن افرادی که به سخنرانی ما واکنش مثبت نشان می دهند باعث می شود ما هم مثبت باشیم.

خونسرد باشید

با افراد معترض وارد بحث دو طرفه نشوید. آرامش خود را حفظ کنید. تمام مدت با احترام صحبت کنید. چون شخصیت هر دو طرف توسط سایر مخاطبین مقایسه خواهد شد. هر چقدر خونسرد تر و با اعتماد به نفس تر باشید موفق تر خواهید بود.

مقابله با افکار منفی در جلسه سخنرانی

اگر می دانید قرار است در طول سخنرانی با مخالفت های آشکار و بزرگ روبرو شوید، با احترام و ملاحظه در مورد آن ها صحبت کنید. اول در باره ایده های مخالف صحبت کنید و بگویید که چرا با آن مخالف هستید. در اغلب موارد، افراد معترض و مخالف به سادگی خلع سلاح می شوند و دلشان نمی خواهد شناخته شوند.

مثبت فکر کنید

تفاوت میان رهبران و پیروان داشتن نگرش مثبت و خوش بینانه است. شما نمی توانید انتظار داشته باشید که با یک نگرش منفی موفق شوید و دیدگاهتان را به دیگران منتقل کنید. همه سخنرانان حرفه ای و بزرگ می دانند که خوش بینی واقعی و شور و شوق, غیر قابل مقاومت و مُسری است.

معترضین را با شوخی خلع سلاح کنید

یکی دیگر از تکنیک های برخورد با اعتراض مخاطبان در سخنرانی مخاطب در سخنرانی این است که به هیچ عنوان موضع نگیرید. خودتان و موقعیتتان را خیلی جدی نگیرید. با استفاده از طنز در سخنرانی جو سنگین حاکم بر جلسه را از بین ببرید. اگر بلد نیستید شوخی کنید می توانید از یک کارتون یا اسلاید کُمیک مرتبط استفاده کنید.

آماده باشید

در مورد نگرش ها، منافع، انگیزه ها و مشکلات مخاطبان خاص خود اطلاعات جمع آوری کنید. هر چقدر بیشتر بدانید راحت تر قادر خواهید بود از دیدگاه خود دفاع کنید و جواب نظرات مخالف را بدهید

آموزش فن بیان را کلیک کنید

امروزه در بسیاری از سخنرانی ها شاهد دو نوع لحن می شویم که در طی یک از آنها فرد در انتهای جمله بلندی صدای خود را افزایش می دهد که در این صورت جمله به صورت پرسشی به نظر رسیده و در حالت دیگر نیز فرد به ویژه در انتهای جملات از صدای بسیار آرامی استفاده می کند. این موارد اغلب در سخنرانان زن مشاهده می شوند اما من در برخی از مردان نیز شاهد این موارد بوده ام و تنها راه حل برای رهایی از هر دو نوع لحن، کنترل تنفس در سخنرانی با کمک آموزش سخنرانی و مهارت فن بیان می باشد.

آیا تا به حال دقت کرده اید که چرا دو نفر ممکن است در یک جلسه یک موضوع را بیان کرده و فقط ایده یکی از آنها پذیرفته شود؟ بسیاری از اوقات نحوه صحبت کردن ما منجر به تمایز بین شنیده شدن یا عدم شنیده شدن می گردد.

همه ما می توانیم احساس کنیم که فرد در حین سخنرانی اضطراب دارد یا به شرایط مسلط است. جمله “می خواهم موضوعی را با شما در میان بگذارم” را در نظر بگیرید. این جمله را به دو صورت با تامل یا با اعتماد به نفس بگویید. تفاوت این دو لحن بسیار زیاد می باشد. کدام لحن را برای صحبت کردن کارمندان با ارباب رجوع ترجیح می دهید؟

از آنجایی که پیشتر در زمینه خوانندگی اپرا فعالیت داشتم، از تاثیر تنفس در سخنرانی و بر روی صدا بسیار مطلع هستم. خوانندگان باید از نفس عمیق به منظور رساندن صدای خود به همه افراد حاضر در سالن استفاده کنند. من هرگز فکر نمی کردم که این مهارت بعد از ترک اپرا نیز برایم تاثیر گذار باشد، اما بعد از ارائه اولین سخنرانی خود، به قدرت آن پی بردم. اما بعد از آن متوجه شدم که اپرا تاثیر بسیاری بر روی قدرت سخنرانی من داشته است.

اکنون بعد از یک دهه تدریس مهارت های سخنرانی عمومی، می توانم به جرات بگویم که توانایی کنترل نفس یکی از مهم ترین عوامل تاثیر گذار بر روی سخنرانی عمومی است که بسیاری از افراد آن را نادیده می گیرند. کنترل تنفس در سخنرانی در یک جلسه یا سخنرانی در یک مجمع عمومی از اهمیت بسیاری برخوردار می باشد. این امر یکی از اصلی ترین موارد به شمار می رود.

این امر موضوع جدیدی نیست. مارگارت تاچر زمانی که نخست وزیر انگلستان شد در کلاس های سخنرانی شرکت نمود و ویدئویی نیز برای مقایسه سخنرانی وی قبل و بعد از شرکت در این کلاس ها وجود دارد که شما با تماشای آن تفاوت را احساس خواهید کرد. برخی از افراد بر این باور هستند که وی به طور خودآگاه با صدای آرام صحبت می کرده است. اما اندکی دقت نشان می دهد که نحوه تنفس در سخنرانی تاچر است که منجر به غنی تر شدن صدای وی می گردد.

زمانی که من آن ویدئو را در دانشگاه Harvard Kennedy به دانشجوها پخش کردم، دانشجویان به دو دسته تقسیم شدند که هر گروه طرفدار لحن متفاوت بودند. برخی از آنها صدای پیشین تاچر را ترجیح می دادند زیرا صدای وی زنانه و نرم بود و برخی دیگر نیز صدای جدید را ترجیح می دادند زیرا بر این بارو بودند که صدای نخست وزیر باید اینگونه باشد.

صرف نظر از جنسیت یا صدا، شما چگونه تنفس در سخنرانی خود را به منظور صحبت کردن با اعتماد به و نفس و قدرت استفاده می کنید؟

1. با حالت مناسب بایستید:

   پاهای خود را برابر عرض شانه باز کرده و وزن خود را به طور یکسان بر روی پاهای خود توزیع کرده و دست های خود را بالای سر خود ببرید. نفس عمیق بکشید. اکنون بازدم نموده و دست های خود را پایین بیاورید. اطمینان حاصل کنید که شانه های شما پشت بوده و خم نشده اند. این بهترین حالت برای سخنرانی می باشد. شما به صورت تمام قد ایستاده و اعتماد به نفس خود را نشان می دهد. در حال حاضر ایستادن شما همانند نحوه ایستادن پروفسور امی کادی در سخنرانی های TED می باشد.

2. نفس عمیق بکشید:

   یکی از دست های خود را بر روی شکم و دست دیگر خود را بر روی سینه خود قرار دهید. نفس عمیق بکشید. کدام یک از دست های شما تکان می خورد؟ بسیاری از افراد در حین نفس کشیدن با حرکت سینه خود مواجه می شوند اما من از شما می خواهم که سینه خود را ثابت نگه داشته و با شکم خود تنفس کنید. سپس به آرامی بازدم نمایید. آیا دشوار است؟ کمر خود را صاف نگه داشته و پاهای خود را اندکی خم نموده و به دیوار تکیه دهید. این حالت به شما کمک می کند تا در حین تنفس بر روی شکم خود تمرکز کنید. توجه: در صورتی که احساس سرگیجه نمودید، این تمرین را کنار گذاشته و به روند تنفس طبیعی خود ادامه دهید. این روش به هیچ عنوان مشکلی به وجود نمی آورد و صرفا روش متفاوتی برای تنفس در سخنرانی می باشد.

3. با نفس خود صحبت کنید:

   زمانی که نفس عمیق کشیدید، ممکن است ندانید چه اقدامی انجام خواهید داد. با نفس خود کلمات را پشتیبانی کرده و در حین صحبت کردن نفس خود را به تدریج رها کنید. در طی صحبت کردن به تدریج نفس خود را در طول جمله آزاد کنید. برای تمرین این روش کافی است در حین بازدم اعداد را شمارش کرده و سپس خود را معرفی کنید: “من ….. هستم.”

4. با استفاده از یک گوشی هوشمند یا به همراه یک دوست تمرین کنید:

   حس کردن تغییر در صدای شما توسط سایرین بسیار آسان تر از خود شما می باشد. زمانی که من در کارگاه های آموزشی تدریس می کنم، از افراد می خواهم تا دوستی را برای خود انتخاب کرده و دو نوع صحبت کردن را تمرین کنند: در ابتدا خود را با صدای عادی خود معرفی نموده و سپس چند نفس عمیق کشیده و با استفاده از نفس، خود را معرفی کنید. خود افراد اغلب متوجه تغییر در لحن خود نمی باشند اما متوجه این تغییر در فرد مقابل می شوند زیرا صدای فرد بسیار رساتر و با اعتماد به نفس بیشتر به گوش می رسد. شما می توانید این کار را در محل کار خود نیز انجام داده و از همکار خود درخواست نمایید تا شما را ارزیابی نموده و از تلفن هوشمند خود برای ضبط صدای خود استفاده کنید. من این روش را بر روی چند زبان از جمله انگلیسی، چینی و … امتحان کرده ام و در تمام زبان ها این امر منجر به تاثیرات مثبتی می گردد.

هر چند وقت یکبار باید نفس بکشید؟ در حداقل ترین شرایط ضروری است که در پایان هر جمله نفس بکشید. اگر این امر برای شما دشوار است یا سرعت صحبت کردن شما زیاد است، می توانید در حین رسیدن به علائم نگارشی نظیر ویرگول، نفس بکشید.

با استفاده از این روش، هر چند وقت یکبار باید نفس بکشید؟ نیازی نیست که همیشه از این روش استفاده کنید. این روش را در منزل یا محل کار خود تمرین نمایید تا بتوانید به راحتی آن را انجام دهید. همچنین سفرهایی که برای کنفرانس ها یا جلسات انجام می شوند نیز مکان مناسبی برای تمرین به شمار می روند. قبل از تمام سخنرانی ها چندین بار نفس عمیق کشیده و سپس تنفس خود را طبق معمول ادامه دهید. به مدت دو دقیقه هر روز صبح جمله “سلام، من …. هستم” را در حین بازدم تمرین کنید. در طول زمان، شما می توانید این روش صحبت کردن و تنفس در سخنرانی را به یک عادت تبدیل نموده و با استفاده از آن در مواقع استرس زا نظیر مکالمات دشوار یا سخنرانی ها آرامش خود را حفظ کنید.

نیازی نیست صدای خود را تغییر دهید بلکه باید بتوانید صدای خود را رساتر سازید و با استفاده از این روش می توانید قدرت را با کلمات خود نیز نشان دهید. اگر این کار را انجام دهید، افراد به سخنرانی شما گوش خواهند داد.

سخنرانی و فن بیان را کلیک کنید

ساخت حرفه‌ای اسلایدهای سخنرانی، سخنران را در یک دوراهی دشوار به دام می اندازد. او از یک طرف می داند که اسلایدهای بیشتر باعث سرعت بخشیدن به روند سخنرانی می شود؛ طوری که مخاطب می تواند راحت تر یادداشت برداری کند و خودش هم مفاد سخنرانی را یک بار دیگر مرور کند. از طرف دیگر هم تجربه به او ثابت کرده است که اسلایدها در سخنرانی هر چه قدر بیشتر باشند گمراهی مخاطبان هم بیشتر می شود.

از طرفی طراحی ضعیف چارت در اسلایدها، سخنرانی را در حالی که آشفته و بی‌نظم است در نطفه خفه می‌کند. درست مثل زمانی که در یک قدمی رسیدن به قله هستید اما به سبب بی‌دقتی از لبه پرتگاه سقوط می‌کنید. ساده‌ترین عواقبی که بی‌توجهی به طراحی چارت در اسلاید سخنرانی می‌تواند به دنبال داشته باشد تمسخر و استهزا مخاطبان است که ضرر سنگینی برای سخنران به دنبال دارد. از طرف دیگر عناوین و نحوه طراحی چارچوب و ساختار اسلایدها هم می‌تواند بن‌بست بزرگی برای سخنران باشد.

در طراحی اسلایدها در سخنرانی بخش‌های مهم دیگری به جز چارت وجود دارد. مثل تنظیم فونت‌ها در اسلایدها که به طور مستقیم به خوانا بودن یا عدم خوانایی مطالب برای مخاطب مربوط می‌شود. تمام این موارد در کنار هم موجب طراحی حرفه‌ای اسلایدهای سخنرانی می‌شوند که باعث سرافرازی سخنران خواهند شد.

در این مطلب مروری بر تمام مواردی که تا کنون برای طراحی اسلایدها در دانشگاه زندگی گفته شده خواهیم داشت. همراه ما باشید.

مروری بر ساخت حرفه‌ای اسلایدها در سخنرانی تنها در 10 دقیقه

بازه زمانی هر سخنرانی بسته به موضوع آن متفاوت است. در حالی که برخی از سخنرانی‌ها طولانی‌ و وقت‌گیر هستند برخی هم آن قدر کوتاه هستند که تنوع سخنرانان مخاطب را به وجد می‌آورد.

اولین نکته ای که در تنظیم تعداد اسلایدها باید آموخت این است که به نسبت اسلایدهایی که به کل اسلایدهای شما اضافه می شوند باید زمان سخنرانی را نیز افزایش داد. هر چند که داشتن اسلاید به ارائه کوچک ترین اطلاعات در قالب چارت و تصاویر کمک می کند اما هر چه قدر که تعداد آن ها بیش تر باشد، جذب اطلاعات برای کاربر مشکل تر خواهد شد.

بنابراین مخاطبان اصلی ما در سخنرانی، آن دسته از افرادی هستند که سرعت کم تری در جذب اطلاعات دارند و تنظیم تعداد اسلایدها به این شکل باعث سردرگمی آن ها می شود. پس تعداد اسلایدها را مطابق با سرعت خودتان در سخنرانی و البته مخاطبانی تنظیم کنید که پایین‌ترین سرعت را در جذب محتوا دارند.

تنظیم عناوین اسلایدها با محتوای هر کدام

عنوان اسلایدها یکی از پیش پاافتاده ترین بخش های سخنرانی برای سخنرانان است. سخنرانان فکر می کنند با تکیه بر آگاهی خودشان و حفظ کردن یک اسلاید، دیگر نیازی به طراحی و تنظیم بهتر اسلایدها، خصوصا عنوان اسلایدها ندارند. در حالی که این عناوین هستند که مسیر سخنرانی را برای ما روشن می کنند و مثل چراغ راهنما، به ما اجازه عبور از یک مطلب یا توقف را می دهند.

مهم تر از هر چیز دیگر، تنظیم عنوان اسلایدها به شیوه صحیح، شاید بهترین راه برای نزدیک تر کردن مخاطب به پیام صحبت هایتان و ارائه یک سخنرانی ترغیب کننده باشد. با این وجود، آخرین کاری که ما برای آمادگی پیش از سخنرانی انجام می دهیم همین تنظیم اسلایدها می باشد.

عنوان اسلایدها همیشه بزرگ‌تر از سایر مطالب ولی با همان فونت درج می‌شوند. اگرچه برخی عناوین را رنگی وارد می‌کنند تا با تناقض بهتر رنگ‌ها موجب جلب توجه مخاطب شده باشند اما بهتر است فضای اسلایدها آن هم در یک سخنرانی رسمی و کاملا جدی، رسمی و یک‌رنگ بماند.

تنظیم تعداد اسلایدها در سخنرانی

از آن جایی که اسلایدها در سخنرانی باید با ترتیب زمانی مشخصی رد شوند لازم است که یک زمان مشخص به طور کلی برای ارائه آن‌ها معین کنید. اسلایدهای سخنرانی تفاوتی با غذایی که می‌خورید ندارد و بنابراین باید برای مخاطب هضم شود. برای این که اسلایدهای سخنرانی هم به خوبی هضم شوند باید به خودتان و البته مخاطبان زمان بدهید.

عادت ساخت اسلاید در تعداد بالا برای سخنرانی ها، روند اشتباهی است که همه ما به نحوی با آن درگیر شده ایم. اما قانون نانوشته ای برای تولید اسلایدها وچود دارد که می گوید: اسلاید هر چه کم تر، هر چه مختصر و حاوی کلیدواژه های بیشتر، بهتر.

به طور کلی پاورپوینت، نقش وسایل کمک های اولیه را دارد. این وسایل هرگز کار اصلی را به خودی خود انجام نمی دهند و تنها قرار است شما را پشتیبانی کنند. پس هر چه قدر بیشتر باشند تنها دور و اطراف شما را شلوغ شده اند. به علاوه اسلایدهای پاورپوینت برای مخاطبان شما هستند؛ نه خودتان!

بسته به اطلاعاتی که مخاطب باید در اسلاید مشاهده کند، منطقی به نظر می رسد که مطالب پیچیده خرد شده و به مطالب ساده تر با سایز بزرگ تر تقسیم شوند. این کار تعداد اسلایدها را بالا می برد. مثلا اگر قرار باشد درباره مخاطرات طبیعی صحبت کنید، بهتر است زیرمجموعه های آن از جمله سیل، طوفان، زلزله و …در اسلایدهای مختلفی قرار گیرند.

تعداد مرسوم اسلایدها و تسلط سخنران

برای پیدا کردن این سوال که چند اسلاید نیاز دارم، به حرف دیگران به هیچ وجه توجه نکنید. برخی فکر می کنند 5 اسلاید برای سخنرانی 15 دقیقه ای کافی است؛ در حالی که برخی معتقدند در یک سخنرانی یک ساعتی تا 100 اسلاید را هم می توان پشت سر گذاشت!

چنان چه قبلا هم گفته شد به طور کلی تعداد مرسوم اسلایدها در سخنرانی های مختلف به شیوه های زیر محاسبه می شود:

1. قانون 10/20/30: طبق این قانون برای سخنرانی 20 دقیقه ای از 10 اسلاید استفاده می شود و هر اسلاید باید حاوی متونی با فونت 30 باشد.
2. قانون 15/2: طبق این قانون هر اسلاید می تواند حداقل 15 ثانیه و حداکثر 2 دقیقه روی صفحه نمایش شما قرار گیرد. میانگینی بین این بازه زمانی را می توان اتخاذ کرد.

در باب افزایش مهارت سخنران و تسلط بر مطالب توجه داشته باشید که مهم ترین روش کاربردی برای ارائه کامل و هر چه بهتر، تمرین و تمرین است. به یاد داشته باشید که اگر برای تهیه‌ محتوای سخنرانی خود 20 ساعت وقت صرف کردید، برای ارائه‌ آنها نیز باید دو برابر همان وقت را صرف کنید

آموزش سخنرانی را کلیک کنید

انتخاب موضوع جذاب برای کنفرانس را کلیک کنید